Marzenia
10 maja 2024 po godz. 22.00 nad naszymi głowami rozpoczął się wspaniały spektakl świetlny. Na północno-wschodnim niebie pojawiła się i powoli przesuwała w kierunku zachodnim zorza polarna w kolorze różowo-czerwonym. Wpierw w postaci wspaniałej korony, następnie migocącej kurtyny. Całość zjawiska trwała ok. pół godziny.
O zobaczeniu zorzy polarnej marzyłam od dzieciństwa - od kiedy ujrzałam film o Skandynawii, gdzie w tle były “światła północy” - zielona migocąca kurtyna. Moje życzenie spełniło dopiero w dobie tanich linii lotniczych. Do tej pory nie zapomnę wrażenia jakie na mnie wywarła aurora borealis. Od tego momentu zapragnęłam zobaczyć zorzę w Polsce.
Burza kosmiczna
Zorza polarna to efekt wzmożonej aktywności Słońca, z którą związane jest m.in. występowanie silnych burz geomagnetycznych, a dokładniej - rezultat interakcji między naładowanymi cząstkami wiatru słonecznego a ziemską magnetosferą. Kiedy Słońce emituje wiatr słoneczny, czyli strumień naładowanych cząstek, te docierają do Ziemi i wchodzą w kontakt z jej polem magnetycznym. Magnetosfera kieruje cząstki w stronę biegunów, gdzie zderzają się one z atomami tlenu i azotu w atmosferze. Te zderzenia powodują, że atomy te uwalniają energię w postaci światła. Kolory zorzy zależą od rodzaju atomów i wysokości, na której dochodzi do zderzeń. Najczęściej można obserwować zielenie, czerwienie, fiolety i błękity, które malują niebo w niesamowite wzory. Zielony - najczęstszy kolor zorzy, który powstaje na wysokości około 100-300 km nad powierzchnią Ziemi. Wynika z emisji światła przez atomy tlenu wzbudzone przez zderzenia z cząstkami wiatru słonecznego. Czerwony - rzadszy kolor, który występuje na większych wysokościach, powyżej 300 km. Jest to wynik emisji światła przez atomy tlenu w wyższych warstwach atmosfery. Azot daje nam efekt niebieskiej i fioletowej zorzy - powstaje w wyniku zderzeń naładowanych cząstek z cząsteczkami azotu na niższych wysokościach, poniżej 100 km.
Gdzie?
Najlepszym miejscem do obserwacji zorzy polarnej są regiony blisko biegunów, takie jak północna Skandynawia, Kanada, Alaska, czy Antarktyda. Zorza jest najbardziej widoczna w ciemnych, bezchmurnych nocach, z dala od miejskich świateł. A w Polsce? Kiedy 10 maja widziałam prognozy zorzy - w Krakowie prawdopodobieństwo widoczności było na poziomie 7%! Dużo czy mało?...
ilustracja DALL-E
Jesteście ciekawi kiedy znowu może pojawić się na naszym niebie? Rok 2024 ma obfitować w to zjawisko na naszej szerokości geograficznej a strona gdzie warto sprawdzać prognozę zorzową to https://www.spaceweatherlive.com/pl/aktywnosc-zorzowa/zasieg-zorzy-polarnej.html
Comments