Kinga

29 maj 20191 min

Orlej pod stopami - w drodze na Wawel

Aktualizacja: 9 gru 2022

Idąc jeszcze kilkanaście lat temu przez Kraków mielibyście pod stopami wygładzoną kostkę w najprzeróżniejszych kolorach i odcieniach - od zielononiebieskawej, przez brunatną, brunatnoróżową, wiśnioworóżową i bladoróżową aż po żółtobrunatną. W głowie może się zakręcić od tych kolorów. Tylko... kamieni tych już nie ma... Zostały w zdecydowanej większości zdarte i zastąpione szarym granitem.

Jedna z najstarszych archiwalnych wiadomości, bo z roku 1845, odnośnie zastosowania porfiru w Krakowie, dotyczy ul. Kanoniczej. Z podobnego okresu pochodził bruk wjazdu na Wawel od strony ul. Podzamcze i na placu przed Katedrą. Porfirowe ulice to też Jana, Grodzka, Floriańska, Szewska...

Porfir z Orleja, Zalasu, Sanki, Frywałdu, Głuchówek. Nasz porfir...

To przejdźmy się kawałek przez Orlej, skąd ten kamień wydobywano i transportowano na najznamienitsze krakowskie ulice.

Pójdziemy spod wieży nadawczej na Głuchówkach, prawie że skrajem lasu - za plecami zostawiając Rybną. Załóżcie dobre buty i ziemia niech się nieco osuszy, bo w przeciwnym wypadku łatwo o zjazd z urwistej skarpy. Kiedy szłam tamtędy ostatnio - słońce prześwitywało między drzewami i cały las wyglądał magicznie. Gdy zejdziemy w las to za chwilę natrafimy na resztki starego kamieniołomu po prawej stronie.

Wąskie wijące się ścieżki - iść, nie iść? Jeden nieostrożny krok i można kark sobie skręcić. Jeśli wybieracie się tam po raz pierwszy to może niech to będzie spacer rozpoznawczy. Kolejny zostawcie na słoneczną jesień - jest tam wtedy bajkowo. Od tych kolorów może się w głowie zakręcić. Od zielononiebieskawej, przez brunatną, wiśnioworóżową i bladoróżową...

Pisząc niniejszy tekst korzystałam z

http://history-of-mining.pwr.wroc.pl/old/attachments/article/10/28Rajchel_J-Gornictwo_porfiru_a_architektura_Krakowa.pdf

oraz

Jacek Rajchel "Tradycyjne bruki w krajobrazie Krakowa" GEOLOGIA 2009, Tom 35, Zeszyt 1, 41–55

#porfir #zalas #głuchówki #orlej

    1220
    3